Thơ Đạm Thạch

Tôi sửng sốt nhìn con cá cháy

Nửa thế kỷ qua nó tuyệt chủng rồi mà

Cá biệt tăm theo dòng thời gian nước chảy

Sao bây giờ xuất hiện nơi đây?

Giữa chợ ABC tôi muốn la lên cho người Cần Thơ xúm lại

Để tận mặt nhìn con cá thuở nào

Con cá sống quẩn quanh giữa khúc sông Trà Ôn - Đại Ngãi

Sao bây giờ giữa chợ phơi thây?!

Tôi định la to nhưng kịp ghìm tiếng tôi khựng lại

Tự hỏi lòng cá cũng lưu vong?

Có thấm gì đâu năm ba năm xa xứ

Có thấm gì đâu mà đã nói đau lòng!

Tôi sinh ở cạnh dòng sông Ba Lai - Bến Tre - Sóc Sải

Biết cá duồn từ Biển Hồ kho rệu với nước dừa xiêm

Thời chiến tranh tôi đóng quân gần vùng biển mặn

Biết cá chìa vôi miệt Vàm Láng - Gò Công

Riêng cá cháy kho rim món ngon năm nẳm

Tháng sương mù trứng nươn nưởn từng chùm

Loài cá ngon ai cũng chịu khó lừa xương

Tôi mãi mãi chẳng bao giờ quên được.

Giờ đây cá cháy đã cùng tôi giáp mặt

Gợi nhớ một thuở thanh bình

Một nồi cá cháy kho rim

Gởi xe đò lên tận Sài Gòn

Cho người lưu lạc

Để nhớ hương vị quê mình

Rồi cứ ngỡ

Tôi như con cá lìm kìm trong mương cạn

Sống quẩn quanh ở kinh rạch quê nhà

Thả trôi nổi theo nước ròng nước lớn

Đâu có bao giờ ước vọng đi xa.

Thế mà ngày nay tôi đã là người xa xứ

Xa ngàn trùng đất nước thân yêu

Xa quê hương có nhiều điều bất ổn

Như bình minh đang lên bỗng sụp xuống buổi chiều!

Ngày tôi rời Việt Nam

Chuyến phi cơ vòng Thái Lan, Nhựt Bổn, Honolulu rồi sang Mỹ

Tôi có cực thân gì đâu

Còn con cá cháy chỉ quen ở vùng nước lợ

Phải trần thân vượt biển mặn nghìn trùng!

Giá như Miền Nam không có vùng nước lợ

Giữa Quốc gia và Cộng sản

Giữa ý thức và giật dây

Chắc gì dân tộc phải lưu vong!

Nước Nga từng rắp ranh ý định

Khai thác trứng cá cháy làm món ca-vi-a

Phải chăng từ độ ấy

Ôm trứng mình cá vượt biển âm thầm.

Giữa chợ đông người dẫu tôi có hô to

Chắc gì có ai còn nhớ

Hay có kẻ cố quên

Đôi khi lại còn dè bĩu:

Cá đó sao bằng cá xeo-man, cá hồng!

Riêng con cá cháy mua về

Vợ tôi cũng lại kho rim

Thịt vẫn bùi

Mà tôi thấy không ngon như tôi mường tượng

Nhìn mắt vợ tôi rưng rưng kỷ niệm

Tôi tự nhủ thầm

Chắc tại nước dừa lon

Hay tại ta lưu vong

Con người khác chứ cá vẫn là cá cháy.

KHI BƯỚM VÀNG KHỰNG CÁNH

 

Xin chào em, ta con bướm vàng khựng lại

Trước đài hoa em hé mùa xuân

Ta những tưởng không có gì nghi ngại

Sao lần nầy ta cảm thấy phân vân.

Đã xưa lắm những gai đời quào xước

Ta sá gì máu thịt của thân ta

Những đêm buồn những đêm say khướt

Ta lang thang như kẻ không nhà.

Em còn nhớ ta quỳ hôn em lần chót

Nước mắt thư sinh khi lụy vì tình

Dưới trăng lạnh mình em chót vót

Mặc cho ta ngồi xếp những ân tình.

Mùa Xuân đi qua và mùa Xuân sẽ tới

Em vàng hoa rồi cũng chớm vàng thu

Ta hiến tặng trái tim mình ngục tối

Dẫu thế nào ta muốn được luyến lưu.

Em còn nhớ khi em qua ngả rẽ

Chẳng quay đầu luyến nhớ một ngày qua

Ta đứng đó nói với mình rất khẽ

Ta yêu em yêu say đắm thật thà.

Rồi từ đó em biệt tăm biệt dạng

Ta cuộn mình ẩn núp trong đêm

Khi cuộc đời hoàng hôn chạng vạng

Ta giật mình những ao ước dầy thêm.

Xin chào em đài hoa xưa tỏa nhụy

Những phong trần với biết mấy lần xuân

Ta tự hỏi ta con bướm vàng hệ lụy

Vẫn yêu em với hương tục đời trần.

Giờ khựng cánh giữa mùa Xuân diễm tuyệt

Đài hoa em khép lại ủ tình xưa

Thuở thư sinh ta cúi hôn em mài miệt

Để bây giờ ta ngồi khóc giữa đêm mưa.

Đạm Thạch